کساني که قدرت تحرک آنها زياد باشد و بدون کمترين وقفه و تأمل درآيند و روند باشند آنها را به دلو حاجي ميرزا آقاسي تشبيه و تمثيل مي کنند. في المثل کسي که در يک جا بند نشود و مرتباً به اينجا و آنجا، داخل و خارج، بالا و پايين رفت و آمد کند، به اينچنين کسي در عرف اصطلاح مي گويند:«فلاني مثل دلو حاجي ميرزا آقاسي در حرکت است. يک دقيقۀ آرام نمي گيرد.» يا در مورد اشخاصي که يکي پس از ديگري بيايند و بروند، گفته مي شود:«مثل دلو حاجي ميرزا آقاسي يکي نرفته ديگري مي رسد.» بايد ديد حاجي ميرزا آقاسي کيست و دلو او چه خاصيتي داشت که از آن پس ضرب المثل گرديده است: محمدشاه قاجار پس از آنکه صدراعظم مدبر و دانشمند خود ميرزا ابوالقاسم قائم مقام را در سال 1251 هجري قمري از ميان برداشت معلم خود حاجي ميرزا عباس ايرواني ملقب و مشهور به حاجي ميرزا آقاسي را که بر مزاج او استيلايي تمام داشت به صدارت برگزيد.
محمدشاه نسبت به حاجي اعتقاد قلبي عجيبي داشت. در برنامۀ حاجي ميرزا آقاسي دو مسئله حايز اهميت بود: تقويت ارتش با افزايش توپ و توسعۀ کشاورزي با حفر چاه و قنات. حاجي ميرزا آقاسي جداً عشق و علاقۀ عجيبي به امر تعميم کشاورزي داشت و قسمت عمدۀ اوقات صدارت را به حفر چاهها و قنوات عديده مصروف مي داشت به قسمي که هم اکنون چندين قنات داير و باير از آثار او در گوشه و کنار ايران به ويوه تهران باقي است. در آن عصر و زمان چون موتور پمپ وجود نداشت و استفاده از آب چاهها خالي از اشکال نبود حاجي با فکر و ابتکار خود دلو مخصوصي اختراع کرد که آب کشيدن از چاه را سهلتر و سريعتر مي نمود و اين دلو بعداً به دلو حاجي ميرزا آقاسي موسوم گرديد.
اما خاصيت اين دلو: سابقاً به انتهاي طناب چاه يک دلو مي بستند و آب را با همان يک دلو از چاه بيرون مي کشيدند. اين نوع دلوها از دو جهت مفيد فايده نبودند: اولاً به علت عمق چاهها مدتي طول مي کشيد تا دلو پر شده به سطح زمين برسد و دوباره به ته چاه برود. ثانياً گنجايش دلو و مقدار آبي که در آن جاي مي گرفت وافي به مقصود نبود.
حاجي دستور داد سر طناب را که بر روي چرخ چاه قرار دارد به يکديگر گره بزنند و چندين دلو در فواصل معين به طناب ببندند. فايده و خاصيتي که اين دستگاه اختراعي ابتکاري داشت اين بود که دلوها پشت سرهم به ته چاه رسيده پر مي شدند و يکي پس از ديگري از چاه خارج و در نهر مجاور خالي مي شدند. با اين ترتيب ديگر وقفه و تأمل وجود نداشت و آب چاه که از دلوهاي پشت سرهم به سطح چاه مي رسيد چون نهر کوچکي در روي زمين جاري بود. دلو حاجي ميرزا آقاسي دير زماني مورد استفاده بود و هر جا به حسب ضرورت با يک دلو يا دلو حاجي ميرزا آقاسي آب از چاه مي کشيدند ولي امروز موتورپمپهاي کوچک و بزرگ که از چاههاي کم عمق و عميق به سهولت آب کافي بالا مي کشند جاي همه گونه دلو من جمله دلو حاجي ميرزا آقاسي را گرفته است.
باري، چون دلو موصوف مرتباً در حرکت بوده و کمترين مکث و توقفي نداشت علي هذا افرادي را که متواتراً در حرکت باشند و رفت و آمد آنها بدون وقفه انجام گيرد آنها را به دلو حاجي ميرزا آقاسي تشبيه و تمثيل مي کنند.
