دو قرص کردن عبارت از خرده کاريهايي است که براي پيش بردن مقصود معمول دارند. يک مورد استعمال ديگر اين عبارت مثلي هم موردي است که قرار داد قبلي را به خاطر بياورند مانند: در ميان دعوا نرخ تعيين کردن.
به طوري که ملاحظه شد اصطلاح دو قرص کردن در واقع پس از اقدامات اوليه به منظور تأييد به عمل مي آيد تا محل ترديد و ابهامي براي طرف مقابل باقي نگذارد. قبلاً بايد دانست که ريشۀ اين اصطلاح از فعل دو از مصدر دويدن نيست بلکه آن را دربازي نزد بايد جستجو کرد که في الجمله شرح داده مي شود. بازي نرد فقط دو نفر بازيکن دارد که در مقابل يکديگر مي نشينند و هر کدام پانزده مهره در اختيار دارند و با ريختن طاس که از يک تا شش نقطه در شش گوشۀ آن نقش شده است مهره هاي خود را به جلو مي رانند و مهرۀ حريف را چنانچه به صورت طاق در سر راه قرار گيرد مي زنند و پيش مي روند تا به شش خانۀ آخر برسند. نتيجۀ بازي نرد اين است که هر يک از دو حريف که توانست مهره هايش را زودتر به شش خانۀ آخر برساند و بردارد برنده است و ديگري بازنده شناخته مي شود.
پادشاهی به وزیرش گفت که :« شهر به شهر و ده به ده بگرد یک نفررا که از همه زرنگتر است با خودت بیاور از او سوالاتی دارم .» وزیر گفت :« چشم » وزیر روزها در شهرها و دیه ها گردش می کرد رسید به جائی دید مکتب خانه است . ملائی عده ای شاگرد دارد مشغول تدریس است . رفت تو نشست . پس ازسلام وتعارف دید بچه ها قطار نشسته همه دو زانو زده اند سرشان خم است پیش خودرا نگاه می کنند . یک چوب بسیار بزرگ پشت گردن آنها کشیده شده بطوری که یک نفرنمی تواند سرش را تکان بدهد .
در زمان قدیم مردی بود که سه پسر داشت . او در زندگی خود تنها ثروتی که داشت یک نردبان ، یک طبل و یک گربه بود . وقتی که مرد ، نردبان را پسر بزرگ ، طبل را پسر وسطی و گربه را پسر کوچک برداشت . پسر بزرگی بعد از مرگ پدرش به فکر دزدی افتاد . یک روز نردبان را برداشت برد به دیوار خانه حاجی گذاشت تازه می خواست از نردبان بالا برود که صدای حاجی را شنید که به زنش میگفت :« من میروم با فلان شخص معامله کنم . اگر معامله من و او سرگرفت یک نفر را می فرستم جعبه پول را به او بده بیاورد .» این را گفت و از خانه بیرون رفت . پسری که می خواست برود به خانه حاجی دزدی کند تمام حرف های حاجی را شنید یواشکی نردبان را برداشت برد خانه خودش گذاشت و برگشت آمد در خانه حاجی را زد .
جوزف باردامو، جوان دانشجوي پزشكي در كافه‌اي واقع در مركز پاريس به همراه دوست نزديكش تصميم مي‌گيرد تا در ارتش آزادي بخش فرانسه (كه در مقابل قواي نازي از فرانسه دفاع مي‌كرد) ثبت‌نام كند و بدين‌ترتيب، انساني آرام و به شدت صلح‌طلب درگير خشن‌ترين و مخوف‌ترين واقعيت زندگي انسان‌ها مي‌شود، جنگ!!
در جنگ به واقعيت ذاتي بسياري از انسان‌ها پي مي‌برد، گويا اين ميدان سرتاسر آتش و خشم، آينه تمام‌نمايي است كه انسان‌ها حقيقت وجودي خود را در آن نمايان مي‌كند، چه در خط مقدم و چه در پشت جبهه .
آدم‌هاي اطراف پاردامو در ميدان نبرد، حيواناتي هستند تشنه خون كه ضعف روحي و ترس‌‌هاي دروني خود را در پس نقاب خشن و سرد خود پنهان مي‌كند و با قرباني كردن هم‌نوعان خود، اين رنج‌هاي دروني را تسكين مي‌بخشند و در پشت جبهه، جايي كه شعارها و سرودهاي جهاني و ميهن‌پرستانه، رواج بيشتري دارد، دنيايي صد چندان كثيف‌تر و رياكارتر مانند اختاپوسي غول‌آسا، پاهاي خود را در اطراف آدم‌ها تنيده و آنها را اسير و برده خود كرده است.
همه به هم دروغ مي‌گويند، از هم نفرت دارند و از يكديگر سوءاستفاده مي‌كنند. همه يكديگر را رنج مي‌دهند تا عذاب‌ها و دردهاي خود را به فراموشي بسپارند. پاردامو براي فرار از اين دو دنياي به ظاهر متفاوت ولي در باطن هم‌شكل و مرتبط (خط مقدم و پشت جبهه) به كنگو يكي از مستعمرات فرانسه مي‌گريزد ولي در آنجا با باتلاقي روبه‌رو مي‌شود كه هزارها بار تهوع‌آورتر از فرانسه و ميدان نبرد است.
ملغمه‌اي از سياهان و سفيدپوستان، تاجران و افسران، اربابان و بردگان و... مانند گرگ‌هاي گرسنه درحال دريدن و پاره كردن يكديگر هستند و از هيچ وسيله‌اي براي استثمار جسمي و انقياد روحي طرف مقابل چشم‌پوشي نمي‌كند. گويي كه به دنيا آمده‌اند تا با دريدن، قرباني كردن و بيگاري كشيدن از ديگري بر لذت زندگي كثيفشان مي‌افزايند و دم را غنيمت شمارند.
